Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao một video, một hình ảnh hay một thông điệp lại có thể bùng nổ khắp mạng xã hội chỉ sau một đêm? Đó chính là sức mạnh của tiếp thị lan truyền (Viral Marketing) – một chiến lược thông minh giúp thương hiệu tiếp cận hàng triệu người với chi phí tối thiểu.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng giải mã toàn bộ về Marketing lan truyền, từ khái niệm, cơ chế hoạt động, các yếu tố cốt lõi để tạo nên một chiến dịch thành công và những ví dụ thực tế tại Việt Nam cũng như trên thế giới.
Tiếp thị lan truyền là gì?
Tiếp thị lan truyền (Viral Marketing) là một chiến lược marketing khuyến khích người dùng chia sẻ một thông điệp, nội dung về sản phẩm/dịch vụ một cách tự nguyện và nhanh chóng, tạo ra sự tăng trưởng theo cấp số nhân về mức độ nhận diện. Giống như cách virus lây lan, thông điệp marketing được truyền từ người này sang người khác, tạo nên một “cơn sốt” trên diện rộng.
Nếu không có Internet, hình thức này được biết đến với những cái tên quen thuộc hơn như “marketing truyền miệng” (Word-of-Mouth), “tạo buzz” hay “tận dụng mạng lưới”. Tuy nhiên, với sự phát triển của mạng xã hội, email và các nền tảng số, tốc độ và quy mô lan tỏa của viral marketing đã trở nên mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
6 Yếu tố cốt lõi của một chiến lược Viral Marketing thành công
Không phải mọi nội dung đều có thể trở thành viral. Một chiến dịch marketing lan truyền hiệu quả thường hội tụ đủ hoặc phần lớn các yếu tố sau đây. Đây là công thức đã được chứng minh qua nhiều chiến dịch thành công trên toàn cầu.
1. Tặng sản phẩm hoặc dịch vụ có giá trị
“Miễn phí” là từ khóa quyền lực nhất trong marketing. Hầu hết các chiến dịch viral marketing đều bắt đầu bằng việc cho đi một thứ gì đó có giá trị để thu hút sự chú ý. Đó có thể là:
- Dịch vụ email miễn phí (như Hotmail).
- Thông tin, kiến thức hữu ích.
- Các phần mềm miễn phí với tính năng cơ bản.
- Voucher, mã giảm giá, quà tặng độc đáo.
Việc cho đi miễn phí giúp bạn phá vỡ rào cản ban đầu, thu hút một lượng lớn người dùng tham gia và tạo ra làn sóng quan tâm đầu tiên. Từ đó, bạn có thể thu về dữ liệu khách hàng, doanh thu quảng cáo hoặc cơ hội bán các sản phẩm khác.
2. Cung cấp tiện ích chia sẻ dễ dàng
Virus chỉ lây lan khi nó dễ truyền tải. Tương tự, thông điệp marketing của bạn phải cực kỳ dễ dàng để chia sẻ. Hãy tối ưu hóa để người dùng có thể lan tỏa nội dung của bạn chỉ bằng một cú nhấp chuột qua email, website, mạng xã hội (Facebook, TikTok, Zalo…).
Thông điệp cần ngắn gọn, hấp dẫn và dễ nhớ. Ví dụ kinh điển của Hotmail: “Get your private, free email at Hotmail.com” được tự động đính kèm ở cuối mỗi email gửi đi là một minh chứng hoàn hảo.
3. Khai thác hành vi và động lực của con người
Những chiến dịch viral thành công thường chạm đến những cảm xúc và động lực sâu thẳm của con người: sự hài hước, ngạc nhiên, cảm động, tức giận, hay mong muốn được thể hiện bản thân, được công nhận, được thuộc về một cộng đồng.
Khi nội dung của bạn khuấy động được cảm xúc mạnh mẽ, người xem sẽ có xu hướng chia sẻ nó như một cách để thể hiện quan điểm và kết nối với người khác.
4. Sử dụng mạng lưới truyền thông hiện có
Marketing thông minh là biết tận dụng nguồn lực của người khác. Mỗi người đều có một mạng lưới xã hội riêng (bạn bè, gia đình, đồng nghiệp). Một chiến dịch viral marketing hiệu quả phải biết cách khai thác các mạng lưới này.
Bằng cách khuyến khích người dùng chia sẻ, bạn đang mượn uy tín và mạng lưới của họ để lan tỏa thông điệp của mình. Hãy tìm cách để thông điệp của bạn xuất hiện trong các cuộc trò chuyện, các bài đăng, các email giữa mọi người với nhau.
5. Quy mô dễ dàng từ nhỏ đến lớn
Để lan nhanh như cháy rừng, chiến dịch của bạn phải có khả năng đáp ứng sự tăng trưởng đột biến. Nếu chiến dịch thành công vang dội nhưng máy chủ website của bạn bị sập vì quá tải, hoặc đội ngũ của bạn không xử lý kịp đơn hàng, thì mọi nỗ lực sẽ đổ sông đổ bể.
Cần lên kế hoạch kỹ lưỡng về hạ tầng kỹ thuật (server, hosting) và quy trình vận hành để có thể linh hoạt mở rộng khi cần thiết. Một hệ thống Thiết kế website thương mại điện tử chuyên nghiệp và có khả năng chịu tải cao là yếu tố bắt buộc.
6. Tận dụng lợi thế của các nguồn tài nguyên khác
Các kế hoạch viral marketing sáng tạo nhất thường sử dụng tài nguyên của các bên thứ ba để lan truyền. Ví dụ:
- Affiliate Marketing: Đặt link hoặc banner trên website của người khác.
- Content Seeding: Gửi bài viết, thông cáo báo chí cho các trang tin, tạp chí online để họ đăng tải lại.
- KOLs/Influencers: Hợp tác với những người có ảnh hưởng để họ chia sẻ thông điệp tới cộng đồng fan của họ.
Case Study: Những ví dụ về tiếp thị lan truyền kinh điển
Lý thuyết sẽ dễ hiểu hơn qua các ví dụ thực tế. Dưới đây là những chiến dịch viral marketing đã đi vào lịch sử.
Quốc tế: Hotmail – “Ông tổ” của Viral Marketing
Đây là ví dụ không thể không nhắc đến. Thay vì chi tiền cho quảng cáo, Hotmail đã thực hiện một chiến lược thiên tài:
- Tặng dịch vụ email miễn phí – một điều xa xỉ vào thời điểm đó.
- Tự động chèn một dòng chữ ký đơn giản ở cuối mỗi email: “Get your private, free email at Hotmail.com” kèm theo link đăng ký.
Kết quả? Mỗi người dùng gửi email lại vô tình trở thành một “nhân viên marketing” cho Hotmail. Từ một vài người dùng ban đầu, Hotmail đã đạt 12 triệu người dùng chỉ sau 18 tháng, một con số không tưởng.
Tại Việt Nam: Điện Máy Xanh và “Bạn muốn mua TV?”
Năm 2016, quảng cáo của Điện Máy Xanh với những nhân vật màu xanh nhảy múa và giai điệu “ám ảnh” đã tạo ra một cơn sốt trên toàn quốc. Dù gây ra nhiều tranh cãi, chiến dịch đã thành công rực rỡ trong việc tăng độ nhận diện thương hiệu. Giai điệu và hình ảnh của quảng cáo được chế lại và lan truyền khắp các mạng xã hội, trở thành một hiện tượng văn hóa đại chúng.
Marketing dựa trên sự “độc quyền”: Quảng cáo BMW trên WeChat
Một ví dụ thú vị về việc khai thác tâm lý là chiến dịch của BMW trên WeChat tại Trung Quốc. Họ chỉ hiển thị quảng cáo xe sang cho một nhóm người dùng được cho là “khách hàng tiềm năng”. Những người dùng khác chỉ thấy quảng cáo các mặt hàng rẻ hơn. Điều này đã tạo ra một cuộc tranh luận lớn: “Tại sao tôi không thấy quảng cáo BMW?”, vô tình khiến những người thấy được quảng cáo cảm thấy mình “đặc biệt” và tự hào chia sẻ, trong khi những người khác lại tò mò tìm kiếm. Chiến dịch đã thành công trong việc tạo ra sự bàn tán và khẳng định đẳng cấp thương hiệu.
Câu hỏi thường gặp về Tiếp thị lan truyền (FAQ)
1. Viral Marketing có tốn nhiều chi phí không?
Chi phí ban đầu để sản xuất nội dung (video, hình ảnh, bài viết) có thể dao động từ thấp đến rất cao. Tuy nhiên, điểm mạnh của viral marketing là chi phí lan truyền (media cost) gần như bằng 0, vì chính cộng đồng sẽ là người chia sẻ giúp bạn. So với quảng cáo truyền thống, đây là một chiến lược cực kỳ tiết kiệm.
2. Làm sao để đo lường hiệu quả một chiến dịch viral?
Bạn có thể đo lường qua các chỉ số như: lượt xem, lượt chia sẻ (shares), lượt thích (likes), bình luận (comments), lượt nhắc đến thương hiệu (brand mentions), traffic đổ về website, và cuối cùng là sự tăng trưởng về khách hàng tiềm năng và doanh số.
3. Mọi sản phẩm đều có thể làm viral marketing được không?
Về lý thuyết là có, nhưng sẽ dễ dàng hơn với các sản phẩm/dịch vụ hướng đến đối tượng đại chúng (B2C). Tuy nhiên, ngay cả trong B2B, một nội dung sáng tạo, hữu ích (như một báo cáo chuyên ngành, một công cụ miễn phí) vẫn có thể tạo ra hiệu ứng lan truyền trong cộng đồng của mình.
Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn tiếp thị lan truyền là gì và cách để tạo ra một chiến dịch hiệu quả. Việc xây dựng một chiến lược bài bản, kết hợp với một nền tảng vững chắc như Thiết kế website wordpress chuyên nghiệp sẽ là bệ phóng giúp thương hiệu của bạn bay cao.
Chúc các bạn thành công!